W poszukiwaniu sensu – książka z psychologią w tle
Nieprzypadkowo ten tekst powstał w Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Holocaustu. W tym dniu dzielę się jedną z moich ukochanych lektur z zakresu psychoterapii (psychologii i filozofii też) – „Człowiek w poszukiwaniu sensu”.
Viktor Frankl to wiedeński psychiatra, psychoterapeuta, twórca logoterapii – terapii opartej o rozważania nad sensem. Przeżył obóz zagłady w Auschwitz. Rozważania nad cierpieniem, sensem i ludzką egzystencją opisał w swoim najsłynniejszym dziele „Człowiek w poszukiwaniu sensu”.
Pierwszy raz przeczytałam tę książkę, gdy miałam jakieś 17/18 lat. Pokochałam ją miłością pierwszą, szczerą i czystą. Chłonęłam z fascynacją i ufnością, poddając głębszej analizie dopiero po wielu latach. Często wracam do niej i innych myśli terapeutycznych i filozoficznych Frankla. Dzieła tego wybitnego myśliciela są pełne mądrości i wskazówek.
Lekcje w poszukiwaniu sensu
Warto spotkać się z własnym „ja” wcześniej, niż dopiero wtedy, gdy utracimy wszystko (lub wiele) z tego, co uważaliśmy za najważniejsze. Spotkanie z samym sobą może wiązać się z trudnymi doświadczeniami, dlatego tak wiele współczesnych ludzi wybiera pogoń za czymś (zyskiem, sławą, majątkiem, władzą…)
„Kto nie nawiązał kontaktu z własnym „ja”, a los nagle zmusił go do odpowiedzi na pytanie, co czyni jego życie istotnym, wartościowym i sensownym, temu grozi niebezpieczeństwo popadnięcia w apatię w chwili kryzysu.”
Viktor E. Frankl
Szczęście to coś, co robimy; to nie jest coś dane wybrańcom, nie jest skarbem ukrytym. Poczucie szczęścia jest rezultatem naszych działań.
„Szczęście nigdy nie powinno i nie może być celem, lecz jedynie rezultatem”.
Viktor E. Frankl
Dysponujemy środkami, które zbliżą nas do życia pełnego poczucia sesnu.
„Czynne działanie, czuła uwaga nakierowana na bliźniego i doświadczanie pięknych wrażeń (włączając uroki natury).”
Viktor E. Frankl
Zdaniem Frankla, sens naszego życia zasadza się w dużej mierze na tym, „jaką postawę przybieramy wobec zewnętrznego losu.”
Człowiek, który działa z poczuciem sensu jest szczęśliwy i potrafi radzić sobie z cierpieniem i trudnościami życia. Nie oczekuje, że szczęśliwe życie, to życie bez cierpienia i trudu. Jednak, autor podkreśla, że „przyjmowanie cierpienia, które nie jest konieczne, to masochizm, nie heroizm.
Poczucie pustki i braku sensu jest często związane z brakiem aktywności. Szczęśliwego życia nie wymyślimy. Raczej je zrobimy, angażując się w działania zgodne z naszymi wartościami.
„Głównym przejawem egzystencjalnej pustki jest stan permanentnego znudzenia.”
Viktor E. Frankl
„Człowiekowi można odebrać wszystko z wyjątkiem jednego – ostatniej z ludzkich swobód: swobody wyboru swojego postępowania w konkretnych okolicznościach, swobody wyboru własnej drogi.”
Jeśli lubisz rozważania filozoficzne i książki z psychologią w tle, zapraszam do zapoznania się z pozostałymi pozycjami w zakładce Literatura.